مُهر نویافتۀ ساسانی در چین

مهر عقیق ساسانی در موزه ملی پاریس

طرح مسئله: مُهرها از جمله اشیا باارزشی هستند که سابقه بسیار طولانی دارند. بنابر شواهد باستان­شناسی قدمت این شیئی به هزاره ششم قبل از میلاد باز می­گردد. اهمیت مسئله: چنانکه اسناد و مدارک شهادت می­دهند، این شیئی در طول ادوار تاریخی تحولات زیادی را پشت سر گذاشته است، به طوری که طرح­ها، شکل­ها، رنگ­ها و کتیبه­های آن بنا بر شرایط زمانی دشت خوش تغییر شده­اند و هر یک از تعلیقات آن مفاهیم پیچیده­ و اطلا...

واکاوی سکه‌های نو یافتۀ ساسانی در موزۀ چین

سکه و روند ضرب آن به عنوان یکی از شاخص‌های تمدنی به حساب می‌آید که در ادوار مختلف دچار تغییر و تحول می‌شوند. شدت ضعف و قوت حکومت‌ها در روند آنها تأثیری به سزای داشته، به طوری که در یک زمان در نهایت زیبایی، کیفیت ظاهر می‌شوند و در مقطع دیگر افول می‌کنند. کاوش و پویش در سکه­ها و بررسی نشانه­ها و علایم موجود در آن،  ابعاد مختلفی چون  سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و حتی نظامی هر دورۀ تاریخی را تب...

نقش راه ابریشم در تبادل فرهنگی و تجاری ایران و چین در دورۀ ساسانی

 در تاریخچه­ی راه ابریشم نقش­های مهمی در مبادلات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بین کشورهای مختلف نگاشته شده است. کاروان­های این کهن­راه تجاری که ناگزیر بودند از سرزمین ایران عبور می‌کرد و یا قسمتی از راه را از طریق دریا پشت سر بگذارند، امکانی بود که سه قاره‌ی آسیا، اروپا و آفریقا را به همدیگر پیوند می‌خوردند. این کهن­راه که حوزۀ فعالیت آن از قلمرو اقتصادی و تجاری فراتر رفته بود، به مسیر مبادلات همه ج...

اشعار نویافتۀ کمال اسماعیل

منظور ما از «اشعار نویافته» در این مقاله، مواردی است که در برخی منابع به نام کمال اسماعیل آمده، ولی در تنها چاپ معتبر دیوان او به تصحیح مرحوم بحرالعلومی نیامده است. اشعاری که مصححان این مجموعه‌ها در بارۀ وجودشان در دیوان صحبت کرده‌اند، از این قاعده مستثنا هستند، (مواردی مثل نزهة­المجالس و ...) چون دیگر نیازی به تکرار آن مطالب در اینجا نیست. پیشتر نیز حسن عاطفی تعدادی از این قبیل اشعار ...

سیراف: تجارت دریایی ایران و چین در اواخر دورۀ ساسانی و اوایل قرون اسلامی

روابط تجاری ایران و چین از طریق مسیر­های دریایی در دورۀ ساسانی از جمله مباحث مورد اختلاف در میان پژوهشگران این حوزه از مطالعات است، تا جائی‌که برخی ادعا می­کنند که هیچ گونه شواهدی از تماس مستقیم دریانوردان و بازرگانان چینی و ایرانی در دورۀ باستان وجود ندارد و تجارت مستقیم بین این دو کشور در قرون نخستین بعد از اسلام آغاز شده است. مقالۀ حاضر بر آن است تا براساس  شواهد تاریخی، باستان­شناختی و مدار...

نقوش نمادین گیاهان بر روی آثار گچبری، مهر و نقش برجسته های دوره ساسانی